ಭಾಷೆಯ ' ಮಿಸಳ್ '

ಪರ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಕನ್ನಡಿಗರ ಮಕ್ಕಳು ಕನ್ನಡ ಮಾತನಾಡುವ ಚೆಂದ ಕೇಳಿದವರೇ ಧನ್ಯ ! ಈ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಮಾತೃಭಾಷೆಯಲ್ಲೇ ಮಾತನಾಡಿದರೂ, ದೊಡ್ಡವರಾದಂತೆ , ಹೊರಗಡೆ ಆಟ ಆಡುವಾಗ , ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ನೇಹಿತರೊಡನೆ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಅಲ್ಲೋ , ಹಿಂದಿ ಅಥವಾ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ನಲ್ಲೋ ಮಾತನಾಡುವುದು ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿಬಿಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ. ಕ್ರಮೇಣ , ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುವಾಗಲೂ ನಡುನಡುವೆ ಇತರ ಭಾಷಾ ಶಬ್ದಗಳು ಸಹಜವಾಗಿ ನುಸುಳಿ ತಮಾಷೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿಬಿಡುತ್ತವೆ ! ಇದರ ಅನುಭವ ನನಗೆ ಬಹಳವೇ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಇದೆ ! ಕಳೆದ ೧೫ ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರುವುದರಿಂದ , ಇಲ್ಲಿಯೇ ಹುಟ್ಟಿ ಬೆಳೆದಿರುವ ನನ್ನ ಮಗಳ ಕನ್ನಡ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ನಗೆ ತರುತ್ತದೆ . ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡವೇ ಆದರೂ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅವಳ ಮಾತಿನ ನಡುವೆ ಮರಾಠಿ ಶಬ್ದಗಳು ಸಹಜವಾಗಿ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ .ಅಂಥಾ ಕೆಲ ತಮಾಷೆಯ ಸಂದರ್ಭಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ .

ಒಮ್ಮೆ , ಸಿರಿ ೭-೮ ವರ್ಷದವಳಿದ್ದಾಗ , ಹೊರಗಡೆ ಆಟ ಆಡುತ್ತಿದ್ದವಳು ' ಅಮ್ಮಾ ' ಎಂದು ಕೂಗುತ್ತಾ ಓಡಿ ಬಂದಳು . ನಾನು ' ಏನಾಯ್ತೆ ? ಎಂದು ಕೇಳಿದಾಗ ' ಅಮ್ಮ, ನನ್ನ ಸೈಕಲ್ ಗೇಟ್ ನಲ್ಲಿ ಅಡಕೊಂಡು ಬಿಟ್ಟಿದೆ ಅಮ್ಮಾ ಈ ಕಡೆ ತಂದು ಕೊಡು " ಎಂದು ಕುಣಿಯತೊಡಗಿದಳು . ನನಗೋ ಇವಳು ಏನು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ ಎಂದೇ ತಿಳಿಯಲಿಲ್ಲ . ಇವಳ ಸೈಕಲ್ ಗೇಟ್ ನಲ್ಲಿ ' ಅಡಕೊಳ್ಳೋದು " ಅಂದ್ರೆ ಏನು , ಅದೇನು ಕಣ್ಣ ಮುಚ್ಚಾಲೆ ಆಡುತ್ತಾ ಅಂತೆಲ್ಲ ಯೋಚಿಸುತ್ತಾ ತಲೆಬಿಸಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡೆ . ಸಮಾಧಾನವಾಗಿ ಸೈಕಲ್ ಗೆ ಏನಾಯ್ತು? ಎಲ್ಲಿಂದ ತಂದ್ಕೊಡ್ಬೇಕು ಸೈಕಲ್ ನ ಎಂದೆಲ್ಲ ಕೇಳತೊಡಗಿದೆ. ಅವಳೋ ' ನನ್ನ ಫ್ರೆಂಡ್ಸ್ ಎಲ್ಲ ಮುಂದೆ ಹೋಗಿ ಬಿಟ್ರು , ನನ್ನ ಸೈಕಲ್ ಬೇಗ ಬೇಕು' ಎಂದು ನಿಂತಲ್ಲೇ ತಕಧಿಮಿ ಶುರು ಮಾಡಿದಳು . ಸರಿ ನೋಡಿಯೇ ಬಿಡೋಣ ಎಂದುಕೊಂಡು ಎಲ್ಲಿದೆ ಸೈಕಲ್ ಅಂತ ಕೇಳಿದೆ ಗೇಟ್ ಹತ್ರ ಅಮ್ಮ , ಬಾ ತೋರಿಸ್ತೀನಿ ಎಂದು ಕೈ ಹಿಡಿದು ಎಳೆದು ಕೊಂಡೆ ಹೋದಳು. ನೋಡು ಅಲ್ಲೇ ಅಡಕೊಂಡಿದೆ ತೆಕ್ಕೊಡು ಎಂದು ತೋರಿಸಿದಳು . ನಿಜ ,ಅಲ್ಲೇ ' ಅಡಕೊಂಡಿತ್ತು " ಅವಳ ಸೈಕಲ್ !! ಅದು ಹೇಗೋ ಸೈಕಲ್ ನ ಗಾಲಿ ಗೇಟ್ ನ ಎರಡು ಸರಳುಗಳ ನಡುವೆ ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿ ಕೊಂಡಿತ್ತು . ಅದನ್ನು ನೋಡಿದ ನನಗೆ ನಗು ತಡೆಯಲೇ ಆಗಲಿಲ್ಲ. ಮರಾಠಿಯಲ್ಲಿ " ಅಡಕಣೆ ' ಎಂದರೆ ' ಸಿಕ್ಕಿ ಹಾಕಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಎಂದು ಅರ್ಥ . ನಾನು ಸೈಕಲ್ ಅಡಗಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಹೇಗೆ ಎಂದು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಯೋಚಿಸುತ್ತಿದ್ದೆ !
----------------------------------------------------------------------------------
ತೀರಾ ಇತ್ತೀಚೆಗೊಮ್ಮೆ , ಅಡಿಗೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಏನೋ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೆ . ಗೆಳತಿಯೊಬ್ಬಳ ಫೋನ್ ಬಂತು. ಸಿರಿ ಫೋನ್ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಳು . ಅಮ್ಮ ಏನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ ಎಂದು ಗೆಳತಿ ಕೇಳಿದ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಇವಳು ಉತ್ತರಿಸಿದ್ದನ್ನು ಕೇಳಿ ಗೆಳತಿ ಬಿದ್ದೂ ಬಿದ್ದೂ ನಗುತ್ತಿದ್ದಳು .ನಾನು ಫೋನ್ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ತಕ್ಷಣ ಆಕೆ " ಯಾಕೆ ಚೀರಾಡ್ತಿದಿಯಾ? ಸುಮ್ನೆ ಬಿಪಿ ಶುರುವಾಗತ್ತೆ ನೋಡು!" ಎನ್ನಬೇಕೆ ? ನಾನು ಕಕ್ಕಾಬಿಕ್ಕಿಯಾಗಿ ನಾನೆಲ್ಲೇ ಚೀರ್ತಾ ಇರೋದು , ಯಾರು ಹೇಳಿದ್ದು ನಿಂಗೆ ? ಎಂದೆ . 'ಅಯ್ಯೋ ನಿನ್ನ ಮಗಳೇ ಹೇಳಿದ್ಳಲ್ಲೇ ' ಎಂದು ನಗ ತೊಡಗಿದಳು. ಆಗಿದ್ದು ಇಷ್ಟೇ, ಸಿರಿ, ಅಮ್ಮ ಅಡಿಗೆ ಮನೇಲಿ ನೀರುಳ್ಳಿ ' ಚೀರ್ತಿದಾಳೆ ' ಎಂದಳಂತೆ. ಅವಳ ಮಕ್ಕಳೂ ಇಲ್ಲಿಯೇ ಹುಟ್ಟಿ ಬೆಳೆದದ್ದರಿಂದ ನನ್ನ ಮಗಳ ಅರೆ ಮರಾಠಿ ಅವಳಿಗೆ ಅರ್ಥವಾಗಿತ್ತು . ನಾನು ಈ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಹಣೆ ಚಚ್ಚಿಕೊಂಡೆ . ಮರಾಠಿಯಲ್ಲಿ ' ಚಿರಣೆ ' ಎಂದರೆ ,( ತರಕಾರಿ ) ಹೆಚ್ಚುವುದು
------------------------------------------------------------------------------
ಪುಣೆಯಲ್ಲಿ ೩೫ ವರ್ಷಗಳನ್ನು ಕಳೆದ ನನ್ನ ಮನೆಯವರ ಚಿಕ್ಕಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಅನುಭವವನ್ನು ಒಮ್ಮೆ ಹಂಚಿಕೊಂಡರು .
ಅವರ ಮಗಳು ಚಿಕ್ಕವಳಿದ್ದಾಗ ಶಾಲೆಗೇ ಹೊರಡುವ ಮುನ್ನ ಬಾತ್ ರೂಮಿಗೆ ಹೋದಳಂತೆ .ಅಲ್ಲಿಂದ ' ಆಯೀ , ನನ್ನ ಜಡೆ ಸುಟ್ಹೋಯ್ತು ಎಂದು ಕೂಗಿಕೊಂಡಳಂತೆ. ಗಾಬರಿಯಾಗಿ ಓಡಿ ಬಂದ ಇವರಿಗೆ ಬಾತ್ ರೂಮಿನಲ್ಲಿ ಜಡೆ ಸುಟ್ಟು ಹೋಗುವುದು ಹೇಗೆ ಎನ್ನುವುದೂ ಹೊಳೆಯಲಿಲ್ಲವಂತೆ . ಅಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಮಗಳು ಬಿಚ್ಚಿ ಹೋದ ಜಡೆ ಯನ್ನು ಕೈಯಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಹೊರಬಂದಳಂತೆ . ಆಗಲೇ ಇವರಿಗೆ ಹೊಳೆದದ್ದು . ಅದು ಮರಾಠಿಯ 'ಸುಟ್ಟಿದ್ದು ' ಎಂದು .
ಮರಾಠಿಯಲ್ಲಿ ' ಸುಟ್ಲ ' ಎಂದರೆ ಬಿಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳುವುದು, ಬಿಡಿಸಿಹೋಗುವುದು ಎಂದರ್ಥ !
--------------------------------------------------------------------------
ನಾನು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದ ಹೊಸತಷ್ಟೇ . ನನ್ನ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಯೊಬ್ಬಳು ತನ್ನ ಹೊಸಾ ಒಡವೆಯೊಂದರ ಬಗ್ಗೆ ಅದೆಷ್ಟು ದುಬಾರಿಯದು ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಳು. ನಾನು ಕೂಲಾಗಿ 'ಬಂಗಾರದ್ದಲ್ವ ? ಎಂದೆ ಅರೆ ಬರೆ ಮರಾಠಿಯಲ್ಲಿ ! ಒಮ್ಮೆ ನನ್ನತ್ತ ತೀಕ್ಷ್ಣವಾಗಿ ನೋಡಿದವಳು ಸರಕ್ಕನೆ ಅಲ್ಲಿಂದ ಎದ್ದು ಹೋದಳು . ಇವಳು ಯಾಕೆ ಹೀಗೆ ಎದ್ದು ಹೋದಳು ಎಂದು ನಾನು ಕೇಳಿದಾಗ ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿ ( ಕನ್ನಡದವರು) ಮರಾಠಿಯಲ್ಲಿ ' ಭಂಗಾರ' ಎಂದರೆ ಕಸ, ಕೆಲ್ಸಕ್ಕೆ ಬಾರದ್ದು , ಕಚರಾ ಎಂದರ್ಥ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದರು ! ನಂಗೆ ನಗುವುದೋ - ಅಳುವುದೋ ತಿಳಿಯದೆ, ಮೊದಲು ಆಕೆಯಲ್ಲಿ ಹೋಗಿ ವಿಷಯ ವಿವರಿಸಿದಾಗ ಆಕೆಯೂ ನಕ್ಕು ಬಿಟ್ಟಳು. ಆಮೇಲಿಂದ ' ಬಂಗಾರ' ಎಂಬ ಶಬ್ದವನ್ನು ಬಹಳವೇ ಯೋಚಿಸಿ ಬಳಕೆ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ .

ಇವು ಕೆಲವೇ ಉದಾಹರಣೆಗಳು. ಇಂಥ ಮತ್ತೆಷ್ಟೋ ಸಂದರ್ಭಗಳು ನಮ್ಮ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುತ್ತವೆ ! ಇಷ್ಟು ವರ್ಷಗಳು ಇಲ್ಲಿ ಜೀವನ ಮಾಡಿದ ಮೇಲೆ , ಮರಾಠಿಯ ಅದೆಷ್ಟೋ ಶಬ್ದಗಳನ್ನು ನಾವು ತಿಳಿದೋ ತಿಳಿಯದೆಯೋ ಕನ್ನಡೀಕರಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಹೀಗೆ ಕನ್ನಡೀಕರಿಸಿದ ಶಬ್ದಗಳನ್ನು ಊರಲ್ಲಿ ನಾವು ಬಳಸಿದಾಗ ಅವರುಗಳು ಕಕ್ಕಾಬಿಕ್ಕಿಯಾಗುವುದಿದೆ, ಬಿದ್ದೂ ಬಿದ್ದೂ ನಗುವುದೂ ಇದೆ . ಆಗ ನಾವೂ ಸಹ ನಕ್ಕು ಬಿಡುತ್ತೇವೆ. ಹಾ , ಮರಾಠಿಯಲ್ಲಿ ' ಮಿಸಳ್ ' ಎಂದರೆ ವಿವಿಧ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಕಲೆಸಿ ಮಾಡಿದ ಒಂದು ತಿನಿಸು ! !